Gastrocolic reflex ตัวช่วยเรื่องท้องผูก ด้วยระบบร่างกายตนเอง
แค่ปรับอาหารก็ถ่ายออกง่ายแล้ว…ท่านผู้อ่านหลายท่านคงเคยดื่มกาแฟอุ่นๆ แล้วรู้สึกปวดท้องถ่าย อยากวิ่งไปเข้าห้องน้ำกันใช่มั้ยละคะ
เคยสงสัยมั้ยว่าเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเพราะอะไร ร่างกายเราไวต่อกาแฟเกินไปรึเปล่า
ในบทความนี้ หมอจะมาอธิบายเกร็ดข้อมูลทางวิทยาศาสตร์สั้นๆ พร้อมแนะนำการนำกระบวนการตอบสนองของร่างกายโดยธรรมชาตินี้มาอธิบาย เพื่อให้ท่านผู้อ่าน ผู้ดูแลเอาไปปรับใช้ในผู้ป่วยสโตรกกันได้ค่ะ
เลือกอ่านหัวข้อที่สนใจ
- รีเฟล็กซ์ระบบทางเดินอาหาร (gastrocolic reflex) คืออะไร
- การศึกษาในอดีต
- มาลองนำไปใช้กันเลย
รีเฟล็กซ์ระบบทางเดินอาหาร (gastrocolic reflex) คืออะไร
- รีเฟล็กซ์ระบบทางเดินอาหารเป็นการตอบสนองต่ออาหารและ/หรือเครื่องดื่มเข้าสู่กระเพาะอาหาร หลังมีอาหาร/น้ำตกถึงกระเพาะ หรือเรียกว่าอาหารตกถึงท้องอย่างที่ชาวเราๆพูดกันนั่นเอง
- ร่างกายของมนุษย์เราจะเพิ่มการตอบสนอง เพิ่มการทำงานของกล้ามเนื้อทางเดินอาหาร ตลอดทั่วทั้งลำไส้เพิ่มขึ้น ซึ่งสามารถส่งผลให้เกิดการเคลื่อนที่ของอุจจาระเข้าลำไส้ลงสู่ทวารหนักได้เช่นกัน
การศึกษาในอดีต
มีหลายการศึกษาทางการแพทย์ที่ทดลองใช้กลไกทางธรรมชาตินี้ เพื่อช่วยกระตุ้นการถ่ายอุจจาระในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของการทำงานของลำไส้ หรือที่เรียกว่า neurogenic bowel โดยผลการศึกษานั้นยังไม่ได้สรุปออกมาชัดเจน อย่างไรก็ตาม ก็ยังถือว่าคุ้มค่าที่จะพิจารณานำไปใช้ได้ อย่างไม่เสียหาย เพราะเป็นวิธีง่ายๆ โดยธรรมชาติ ไม่ต้องพึ่งยา เพียงปรับมื้ออาหาร สูตรอาหาร ง่ายๆ ดังนี้ค่ะ
มาลองนำไปใช้กันเลย
- แนะนำให้รับประทานอาหารและ/หรือเครื่องดื่ม 15 – 30 นาที
- เน้นเป็นอาหารปรุงอุ่น นมอุ่น หรือซุปอุ่นๆ เพื่อกระตุ้นการบีบตัวของทางเดินอาหารไปจนถึงลำไส้
- หลังจากนั้นประมาณ 30 นาทีผู้ป่วยจะเริ่มรู้สึกอยากขับถ่ายอุจจาระ
- อีกทั้งยิ่งไปกว่านั้น หากเลือกอาหารที่มีกากใยสูง มีปริมาณน้ำเป็นองค์ประกอบเยอะ ยิ่งจะช่วยให้อุจจาระออกมาอ่อนนุ่น เป็นก้อนนุ่ม ขับถ่ายออกมาง่ายขึ้นอีกด้วยนะคะ
การตอบสนองของร่างกายเเบบนี้มักจะมีมากที่สุด หลังอาหารมื้อแรกของวัน (แต่สามารถกระตุ้นด้วยการรับประทานอาหารและดื่มน้ำได้ตลอดเวลา) ดังนั้นการกำหนดตารางกิจวัตรการขับถ่ายของผู้ป่วย จะยิ่งทำให้พฤติกรรมการขับถ่าย รวมไปถึงการดูแลทำความสะอาดหลังการขับถ่ายของผู้ดูแลง่ายยิ่งขึ้นอีกด้วย
เคล็ดลับง่ายๆเพื่อช่วยแก้ปัญหาท้องผูก ซุปข้น นมอุ่น ช่วงมื้อเช้า ตัวช่วยขั้นเยี่ยมยอดค่ะ อย่าลืมลองนำไปปรับใช้กันนะคะ
บทความที่น่าสนใจ
Reference
- Guidelines for Management of Neurogenic Bowel Dysfunction in Individuals with Central Neurological Conditions, Multidisciplinary Association of Spinal Cord Injured Professionals 2012
- https://www.mascip.co.uk/wpcontent/uploads/2015/02/CV653N-Neurogenic-Guidelines-Sept-2012.pdf
บทความโดย
หมอมิ้นท์ พญ.วรัชยา วลัยลักษณาภรณ์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมองและระบบประสาท
สำหรับผู้ป่วยและผู้ดูแลทางบ้านที่มีคำถาม หรือสงสัยเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยโรคสมอง โรคเส้นเลือดสมองตีบ เส้นเลือดสมองแตก ผู้ป่วยโรคสมอง และผู้ป่วยติดเตียง สามารถส่งข้อความคำถามได้ที่เพจ Viva Wellness หรือทางไลน์ @VivaWellness นะคะ หมอและทีมหมอหลายๆท่านจะทยอยตอบคำถามให้ค่ะ
